Wiedza
TUS dla dzieci – zajęcia Treningu Umiejętności Społecznych
Trening Umiejętności Społecznych dla dzieci
Trening Umiejętności Społecznych to zajęcia grupowe podczas których trenerzy modelują zachowania dzieci i młodzieży w różnych sytuacjach społecznych m.in.: rozróżnianie emocji, zawieranie znajomości, uważne słuchanie, zadawanie pytań itp.
Dla kogo zajęcia TUS?
Zajęcia TUS przeznaczone są dla wszystkich uczniów, którzy prezentują szeroko rozumiane trudności w funkcjonowaniu społecznym.
Trening Umiejętności Społecznych jest pomocny w terapii dzieci i młodzieży z autyzmem, zespołem Aspergera, zaburzeniami zachowania, ADHD, Zespołem Downa, Zespołem Williamsa.
Zajęcia mogą być również skierowane do dzieci nieśmiałych, wycofanych oraz prezentujących zaburzenia lękowe.
- TUS dla dzieci z autyzmem i zespołem Aspergera – to zajęcia koncentrujące się na wspieraniu rozwoju kompetencji społecznych, emocjonalnych i komunikacyjnych dostosowane do potrzeb i możliwości uczestników.
- TUS dla dzieci z ADHD – to w dużej mierze praca nad regulacją procesu pobudzenia i hamowania, tak aby uczeń z wyzwaniem rozwojowym funkcjonował w grupie z większą uwagą. Podczas zajęć pracuje się nad minimalizacją kosztów jakie ponosi osoba z ADHD w kontaktach społecznych w związku z deficytami uwagi i nadmierną ruchliwością w obrębie ciała.
- TUS dla dzieci nieśmiałych – to głównie praca nad procesem grupowym, aby stworzyć przestrzeń do otwarcia się nieśmiałej osoby na kontakty z grupą. Praca z wycofaną osobą często rozpoczyna się od pracy w diadzie (tylko dwoje dzieci), tak aby oswajanie się w byciu w kontakcie odbywało się w jak najbardziej komfortowych i bezpiecznych dla dziecka warunkach.
Na zajęcia zapraszamy również uczniów, którzy mają trudności w zawieraniu i utrzymaniu przyjaźni lub prezentują trudności komunikacyjne. U młodszych dzieci często praca dotyczy rozbudowywania kompetencji społecznych w zabawie.
W jakim wieku dzieci rozpoczynają zajęcia TUS?
Trening Umiejętności Społecznych można rozpocząć już w najmłodszych grupach przedszkolnych z dziećmi w wieku od 3 lat.
Każdy okres rozwojowy niesie za sobą różne wyzwania i na każdym z tych etapów zajęcia mogą okazać się przydatne. Bywa tak, że dziecko kończy zajęcia na etapie przedszkolnym jednak wyzwania szkolne powodują pojawienie się nowych trudności. Wtedy uczeń wraca na kolejny cykl zajęć.
Nie jest tak, że na zajęcia trzeba chodzić stale przez lata. Dobrze jest z nich korzystać wtedy gdy osoba doświadcza trudności. Przerwy w zajęciach są ważne gdyż zapewniają czas potrzebny do przetransferowania nabytych umiejętności na środowisko poza zajęciowe.
Jak długo trwa terapia TUS dla dzieci?
Zajęcia TUS mogą trwać krótko (np. pół semestru) i koncentrować się na rozwiązaniu konkretnego problemu danego dziecka. Może być to na przykład sytuacja w której uczeń ma trudność w radzeniu sobie z zaczepkami innych, z dręczeniem lub np. sam reaguje agresją wobec innych.
W takiej sytuacji terapia koncentruje się na zaprezentowaniu dziecku narzędzi do rozwiązania jego trudności i aktywnym ćwiczeniu alternatywnych form zachowania.
U uczniów z diagnozą np. autyzmu, zespołu Aspergera, zespołu Downa, ADHD itp. terapia może być potrzebna latami. Ze względu na konieczność rozbicia zagadnienia na mniejsze tematy, nauka jednej umiejętności może trwać bardzo długo.
Bywa też, że wyuczona raz umiejętność, zgeneralizowana na środowisko nie utrzymuje się i należy wrócić do jej przećwiczenia.
Dobrze aby terapia odbywała się raz w tygodniu, tak aby między zajęciami dziecko miało szansę na generalizację umiejętności w domu, szkole i środowisku rówieśniczym.
Korzyści z uczestnictwa w zajęciach TUS?
Uczestnictwo w zajęciach niesie za sobą wiele korzyści. Przede wszystkim rozpatrujemy je z poziomu dziecka.
Uczeń podczas zajęć zdobywa wiedzę i nowe umiejętności. Dzięki temu coraz więcej rozumie i dowiaduje się jak radzić sobie w sytuacjach społecznych. Zdobyta wiedza pomaga mu właściwie się zachować i zyskać akceptację grupy.
Ponadto, korzyści można rozpatrywać na poziomie grup społecznych, w których na co dzień przebywa uczestnik zajęć tj. rodzina, grupa przedszkolna, klasa, grupa rówieśnicza.
Na tym poziomie możemy zaobserwować np. redukcję trudnych lub nieadekwatnych zachowań, które osoby prezentują w momencie, kiedy nie mają dostępnych alternatywnych sposobów radzenia sobie z sytuacją.
Zajęcia TUS zwiększają wgląd dziecka w zachowanie, uczą alternatywnych form zachowania i dbają o ich generalizację, czyli przenoszenie wyuczonych zachowań na sytuacje inne niż te ćwiczone na zajęciach.
Zajęcia terenowe zwiększają samodzielność uczestników i ich umiejętność samostanowienia o sobie. Każde z tych działań ma również pozytywny wpływ na poczucie własnej wartości dziecka.
Jakie umiejętności dzieci zdobywają podczas zajęć?
W zakresie kompetencji społecznych uczniowie mają szansę na integrację z grupą, a kiedy czują się w niej pewnie mają przestrzeń na autoprezentację.
Podczas zajęć obowiązują zasady więc dzieci maja możliwość praktykowania stosowania się do norm obowiązujących w grupie. Uczą się budowania kontaktu wzrokowego i właściwego dystansu społecznego, wykorzystania w kontakcie mimiki oraz postawy ciała.
Podczas zajęć pracujemy indywidualnie, w parach i zespołowo. W ramach kompetencji zabawowych uczymy się włączania do zabawy i inicjowania jej, zabawy na mój/twój sposób, naprzemienności w zabawie i wytrwałości w niej. Ważnymi tematami są radzenie sobie w sytuacjach trudnych tj: przegrana, niepowodzenie, zaczepki, podpuszczanie.
W aspekcie komunikacyjnym główne zagadnienia stanowi nauka inicjowania i prowadzenia rozmowy w parze i w grupie, aktywne słuchanie, zadawanie pytań, dzielenie czasu w rozmowie oraz mówienie na temat.
Ważnym aspektem komunikacji poruszanym podczas zajęć TUS jest również nauka rozpoznawania znaczenia gestów, ekspresji mimicznej i ciała (sygnały zainteresowania lub braku zainteresowania rozmową, znudzenie, niedowierzanie) oraz ich adekwatne wykorzystanie.
W zakresie rozwoju emocjonalnego warto skoncentrować się na rozpoznawaniu emocji u siebie i innych, nazywaniu ich oraz określaniu przyczyn pojawienia się emocji.
Warto pracować również nad somatycznymi aspektami reakcji emocjonalnych. Na ich podstawie można następnie wprowadzać strategie do radzenia sobie z nimi.
W zakresie funkcjonowania poznawczego pracujemy nad teorią umysłu, czyli umiejętnością wczuwania się w stany umysłu i emocji drugiej osoby.
Jak wygląda Trening Umiejętności Społecznych dla dzieci?
Trening Umiejętności Społecznych to zajęcia cykliczne, które odbywają się zwykle raz w tygodniu, w tej samej grupie uczestników (4-8 osób). Niezmienność grupy i systematyczność wpływają na budowanie poczucie bezpieczeństwa.
Czas trwania zajęć zależny jest od wieku uczestników i poziomu funkcjonowania grupy. Dla młodszych dzieci zajęcia mogą trwać 30 min. Dla starszych 60 – 90 min. Zajęcia zakładające wyjścia terenowe mogą trwać nawet 180 min.
Początkowe zajęcia powinny opierać się na integracji grupy i wprowadzeniu zasad w niej panujących. To kolejny element który ma znaczący wpływ na poczucie bezpieczeństwa uczestników.
Następnie przechodzimy do części, w której zajęcia dostosowane są do potrzeb uczestników i przeżywanych przez nich trudności.
Realizacja większości tematów zakłada psychoedukację, która ma na celu przybliżenie celu i sensu uczonej umiejętności.
Następnie wprowadzane są kroki. Stanowią one rozpisaną analizę adekwatnego zachowania w danej sytuacji, która następnie trenowana jest w scenkach.
Na zakończenie zajęć rozmawiamy o tym kiedy można daną umiejętność wykorzystać i zachęcamy do robienia tego.
Zakończenie całego cyklu zajęć to czas podsumowań. Analizujemy umiejętności zdobyte przez uczestników podczas treningu oraz zwracamy uwagę na to, co jeszcze pozostaje do zrobienia.
Zapraszamy na zajęcia TUS w Warszawie
TUS dla dzieci – turnusy wyjazdowe
Turnusy TUS to intensywna forma zdobywania umiejętności społecznych. Taki wyjazd (np. tygodniowy) to cykl codziennych zajęć, podczas których uczestnicy pracują intensywnie nad zdobyciem nowych umiejętności. Następnie, przy wsparciu opiekunów, umiejętności te są generalizowane na sytuacje między turnusami.
Bardzo ważna w pracy turnusowej jest psychoedukacja i współpraca z opiekunami uczestników, tak aby wiedzieli oni w jaki sposób mogą wesprzeć proces transferu umiejętności już po zakończeniu turnusu.
Ta forma jest szczególnie pomocna dla dzieci, które ze względu na miejsce zamieszkania nie maja możliwości regularnie uczestniczyć w zajęciach TUS.
Wybierz się z nami na turnus TUS
